بیوفیدبک
این روزها با آگاهی مردم، همه به دنبال روش های درمانی با کمترین عوارض ممکن هستند. روش درمانی بیوفیدبک و بیورزونانس جزو روش های درمانی جدید و بی عارضه است که با امواج بدن بیمار سر و کار دارند.
اگر تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید، با صفر تا صد روش درمانی بیوفیدبک و بیورزونانس آشنا خواهید شد و خواهید دانست که نسل جدید دستگاه های بیورزونانس توانایی انجام متد بیوفیدبک را در کمترین زمان ممکن و بدون نیاز به تلاش بیمار، دارند. پس پیشنهاد می کنیم این مطلب را با دقت و تا انتها مطالعه فرمایید.
بیوفیدبک چیست ؟
بیوفیدبک به معنای بازخورد زیستی و یک روش درمانی جدید است که جزو روش های درمانی مکمل و بدون نیاز به مصرف دارو می باشد. در واقع می توان اینطور بیان کرد که بیوفیدبک یک تکنیک ذهنی و جسمی است که در آن از فیدبک (بازخورد) سمعی (شنوایی) یا بصری (دیداری) جهت به دست آوردن کنترل اعمال غیرارادی بدن مثل فشار خون، ضربا قلب، مشکلات حاصل از بیماری پارکینسون و MS ، مشکلات ماهیچه ای و حرکتی و … استفاده می شود. این متد در ارتقا سلامت، بهبود سبک زندگی و ارتقا عملکرد مسائل مرتبط با احساسات و عواطف که رابطه مستقیمی با سلامت جسمی و روحی انسان دارند، تاثیرگذار است.
نحوه عملکرد روش درمانی بیوفیدبک
همانطور که اشاره شد؛ بیوفیدبک یک تکنیک و متد درمانی است که در آن از امواج استفاده می شود. در واقع در بیوفیدبک برای بهبود بیماری ها، مشکلات و به طور کلی در این متد به منظور بهبود سلامت، از امواج حاصل از بدن خود فرد استفاده می شود. حسگرهایی نام الکترود به بدن فرد متصل می شوند و اطلاعاتی درمورد اعصاب، عضلات و ماهیچه ها و تمامی فعالیت های خود مختار بدن مثل فشار خون، جریان خون، تپش قلب و … را اندازه گیری و نهایتا پردازش می کنند و سپس نتایج امواج ثبت شده را در قالب فیدبک سمعی یا بصری به بیمار و پزشک معالج نشان می دهند.
در واقع بیمار مقابل یک مانیتور می نشیند و فیدبک های دیداری و شنیداری به صورت بازی یا فیلم به نمایش درمی آید و بیمار برای کنترل بازی باید روی یک صندلی بنشیند و بدون استفاده از دست و صرفا با نگاه و ذهن خود بازی را هدایت کند. نتیجه بازی با صدایی مثل بوق یا چشمک زدن نور لامپ به بیمار نشان داده می شود. به عنوان مثال بیمار برای کاعش انقباض عضلات خود می بایست صدای بوق یا چشمک زدن نور را کم کند. در این حالت فعالیت عضلانی بیمار اندازه گیری می شود و بیمار نتیجه و فیدبک انقباض عضلات خود را روی مانیتور مشاهده می کند.
انواع روش های بیوفیدبک
تجهیزات مورد استفاده در متد بیوفیدبک، پارامترهای مختلفی همچون درجه حرارت پوست، عملکرد قلب، تنفس، فعالیت های عضلانی و امواج مغزی را اندازه گیری کرده و به پزشک و کاربر نمایش می دهند. در واقع اینکه کدام روش از بیوفیدبک مورد استفاده قرار گیرد بستگی به نوع مشکل و نظر پزشک دارد. در این قسمت، روش های مختلف را مورد بررسی قرار خواهیم داد :
امواج مغزی :
این نوع از بیوفیدبک، تحت عنوان نوروفیدبک شناخته می شود که در آن از الکتروانسفالوگرافی (EEG) جهت اندازه گیری امواج مغزی استفاده می گردد. از این روش غیرتهاجمی جهت درمان و یا کنترل اعتیاد به مواد مخدر، افسردگی، استرس، اضطراب، بیش فعالی و ADHD (عدم تمرکز) و سایر اختلالات مربوز به حوزه روانپزشکی و روانشناسی استفاده می شود.
فشار خون :
در این نوع بیوفیدبک ، سنسور یا حسگرهای مخصوصی به دور انگشتان و یا شقیقه بیمار متصل می شود و جریان خون مربوط به سرخرگ گیجگاهی را مورد بررسی قرار می دهد. از این روش هم می توان برای درمان فشار خون بالا ، آسم، افسردگی و … استفاده کرد.
تنفس :
در بیوفیدبک تنفسی (Pneumograph) با استفاده از حسگرهایی که به دور کمر و شکم بسته می شود، تغییرات تنفسی شامل الگوی تنفس و تعداد تنفس بیمار مورد ارزیابی قرار می گیرد و در صورت وجود مشکل در الگوی تنفس (مثل خس خس سینه، تنفس کند یا سریع تر از حالت عادی، وقفه تنفسی و …) با فیدبک های ارسالی بیمار تمریناتی را در جهت رفع آن انجام می دهد. تمرینات در واقع از طریق همان بازی ها یا فیلم های نشان داده شده از طریق نمایشگر انجام می شود. از بیوفیدبک تنفسی جهت درمان بیماری هایی همچون آسم، حملات پنیک، انسداد ریه و … استفاده می شود.
sEMG :
در این روش که الکترومیوگرافی سطحی نامیده می شود، از الکترودهای مخصوصی بر روی عضله ای خاص استفاده می شود تا با مقایسه اختلاف پتانسیل آن با نقطه ای که در عضله هدف مشخص شده است، به فعالیت های عضله ای که شروع به منقبض شدن می کند را از عضلات اسکلتی زیرین تشخیص دهد. از این نوع بیوفیدبک برای درمان سردرهای تنشی و میگرنی، دردهای مزمن، افسردگی اضطراب و توانبخشی جسمانی برای افرادی که دچار سکته مغزی، فلج مغزی و ضایعات نخاعی شده اند، استفاده می شود.
دمای پوست :
به این روش بیوفیدبک Skin Tempreture گفته می شود که سنسورهای حساس به دما به نام ترمیستور به دست یا پای بیمار متصل می شود تا اطلاعات مربوط به دمای بدن وی به دقت آنالیز گردد. از آن جا که دمای پوست نشانگر قطر شریان های خون رسان می باشد و همچنین سردی دست ناشی از انقباض سرخرگی و گرمی دست ناشی از اتساع سرخرگی است. وقتی شخصی دچار استرس گردد، دمای بدن کاهش پیدا می کند، پس استفاده از این نوع بیوفیدبک می تواند نشان دهد که چه زمانی علائم استرس و اضطراب در یک فرد آغاز می شود. از این روش بیوفیدبک برای درمان سر درد از جمله سر درد میگرنی، استرس، فشار خون، اضطراب، ورم (آماس)، دردهای مزمن و … استفاده می شود.
کاربرد بیوفیدبک
از روش بیوفیدبک هم برای درمان بیماری های روحی – روانی هم درمان بیماری های جسمی استفاده می شود. از جمله مشکلات و بیماری های قابل درمان و یا کنترل با بیوفیدبک عبارتند از :
استرس
اضطراب
افسردگی
مشکلات حرکتی
ضعف کف لگن
خروپف
یبوست
آسم و تنکی نفس
اوتیسم
ADHD (عدم تمرکز)
اختلال خواب
فشار خون بالا
بی اختیاری ادراری
اختلال مفصل گیج گاهی
زنگ زدن و وزوز گوش
سندروم روده تحریک پذیر
کاهش درد
بهبود خلق و خو
کمک به حرکت بیماران ضایعه نخاعی و سکته قلبی
کاهش علائم MS و پارکینسون
تفویت سیستم ایمنی
بهبود مشکلات اسکلتی-عضلانی و حرکتی پس از انجام اعمال جراحی
پیشرفت متد بیوفیدبک در قالب متد بیورزونانس
همانطور که اشاره شد در متد بیوفیدبک، فرد با استفاده از امواج حاصل از بدن خود آموزش می بیند تا بتواند بر اعمال غیرارادی بدن خود تسلط یابد یا به عبارتی شخصی که به روش بیوفیدبک تحت درمان قرار می گیرد، می آموزد که عملکرد سیستم اعصاب مرکزی خود را با فعالیت ذهنی و جسمی خود انطباق داده و اعمال غیر ارادی بدن خود همچون فشار خون، ضربان قلب و … را کنترل نماید البته همه روند درمان با فعالیت ذهنی بیمار همراه هست و خود بیمار نیز دائما درگیر مراحل مختلف درمان است. متد بیورزونانس هم همچون روش بیوفیدبک یک روش مکمل محسوب شده و به صورت کامل غیرتهاجمی و بدون نیاز به مصرف داروهای شیمیایی می باشد.
همانطور که مستحضر هستید از نظر علم بیوفیزیک، تمامی ارگان ها و سلول های بدن ما دارای ارتعاش هستند از این رو در روش بیورزونانس ابتدا امواج الکترومغناطیس ارگان های مربوطه آنالیز می شود و به این ترتیب ریشه اصلی مشکل و نوع بیماری مشخص می گردد.
در مرحله بعدی با توجه به منشا اختلال فرکانسی و میزان آن، امواج الکترومغناطیس به بدن فرد منتقل می شود و با اصلاح فرکانس سلول ها و ارگان های دارای اختلال، روند خودرمانی در بدن آغاز می گردد. بنابراین هدف و بیشتر مسیر درمان در هر دو روش بیوفیدبک و بیورزونانس مشابه یکدیگر است و تنها تفاوت در این است که در روند درمانی روش بیورزونانس، نیازی به فعالیت مغزی از طریق انجام بازی فکری توسط بیمار نیست. در ادامه به صورت دقیق تر به روش درمان از طریق دستگاه های بیورزونانس خواهیم پرداخت.
تفاوت درمان با روش بیوفیدبک و روش بیورزونانس
در روش بیوفیدبک فرد برای درمان نیاز به فعالیت مغزی و تمرین جهت هماهنگ کردن ذهن و انجام اعمال غیرارادی بدن دارد ولی در روش بیورزونانس، بیمار بر روی صندلی نشسته (و یا بر روی تخت مخصوص دراز می کشد) سپس هدفون مخصوصی بر روی سر وی قرار داده می شود. برای آنالیز بدن، امواج الکترومغناطیس با فرکانس مخصوص از طریق این هدفون به بدن فرد منتقل می شود و از طریق رزونانسی که ارگان ها و سلول ها از خود بروز می دهند، میزان فرکانس بدن فرد مشخص می شود و نتیجه بر روی مانیتور در اختیار درمانگر قرار می گیرد.
برای درمان نیز امواج الکترومغناطیس با فرکانس مشخص که از جنس امواج ELF و VLF هستند از طریق همان هدفون به بدن بیمار منتقل می شود تا فرکانس ارگان و سلول های دارای اختلال به حالت تعادل بازگردد. پس از به تعادل رسیدن فرکانس ارگان ها، روند خود درمانی بدن آغاز می شود. بنابراین تمامی امکانات روش بیوفیدبک در روش بیورزونانس و دستگاه های نسل جدید بیورزونانس همچون دستگاه بیوفیلیا لوتوس وجود دارد، با این تفاوت که بیمار در روش بیورزونانس نیازی به همکاری و انجام بازی فکری در جلسات درمانی ندارد.
مزایای استفاده از روش بیورزونانس نسبت به روش بیوفیدبک
در روش بیوفیدبک فرد برای درمان نیاز به فعالیت مغزی و تمرین جهت هماهنگ کردن ذهن و انجام اعمال غیرارادی بدن دارد ولی در روش بیورزونانس، بیمار بر روی صندلی نشسته (و یا بر روی تخت مخصوص دراز می کشد) سپس هدفون مخصوصی بر روی سر وی قرار داده می شود. برای آنالیز بدن، امواج الکترومغناطیس با فرکانس مخصوص از طریق این هدفون به بدن فرد منتقل می شود و از طریق رزونانسی که ارگان ها و سلول ها از خود بروز می دهند، میزان فرکانس بدن فرد مشخص می شود و نتیجه بر روی مانیتور در اختیار درمانگر قرار می گیرد.
برای درمان نیز امواج الکترومغناطیس با فرکانس مشخص که از جنس امواج ELF و VLF هستند از طریق همان هدفون به بدن بیمار منتقل می شود تا فرکانس ارگان و سلول های دارای اختلال به حالت تعادل بازگردد. پس از به تعادل رسیدن فرکانس ارگان ها، روند خود درمانی بدن آغاز می شود. بنابراین تمامی امکانات روش بیوفیدبک در روش بیورزونانس و دستگاه های نسل جدید بیورزونانس همچون دستگاه بیوفیلیا لوتوس وجود دارد، با این تفاوت که بیمار در روش بیورزونانس نیازی به همکاری و انجام بازی فکری در جلسات درمانی ندارد.
ما در این قسمت مزایای استفاده از دستگاه بیوفیلیا لوتوس که یکی از جدیدترین و پیشرفته ترین دستگاه های بیورزونانسی است را با روش بیوفیدبک مقایسه خواهیم کرد :
در درمان به وسیله دستگاه بیوفیلیا لوتوس نیازی به مشاهده فیلم و انجام بازی فکری توسط بیمار نمی باشد.
نیازی به اتصال الکترودهای مختلف به قسمت های مختلف بدن نیست و هر دو عمل تشخیص و درمان از طریق یک هدفون انجام می شود.
درمان با دستگاه بیوفیلیا لوتوس به دو روش مستقیم (متا تراپی) و غیرمستقیم (داروی مغناطیسی) امکان پذیر است.
در صورت نیاز بنا به صلاح دید پزشک، امکان استفاده از فرکانس داروهای شیمیایی نیز وجود دارد.
امکان استفاده فرکانس داروهای گیاهی و حتی سنگ ها نیز برای رفع اختلالات فرکانسی بدن و به تبع آن درمان بیماری ها، وجود دارد.
دستگاه بیوفیلیا لوتوس علاوه بر قدرت آنالیز سلول ها، قادر به آنالیز کروموزوم، DNA و RNA ها و رفع اختلالات فرکانسی آن ها نیز می باشد.
متخصصان رشته های مختلف اعم از پزشک عمومی، متخصص قلب و عروق، مغز و اعصاب، عفونی، زنان و زایمان، کلیه و مجاری ادراری و … ، روانشناسان و روانپزشکان و همچنین متخصصان طب سنتی، طب سوزنی، هومیوپاتی، و … نیز می توانند بنا به نیاز خود از این دستگاه استفاده کنند.
سوالات متداول بیوفیدبک
بله، در روش بیورزونانس، علاوه بر کمک به درمان بیماری های جسمی، امکان کمک به درمان بیماری های روحی و روانی همچون؛ افسردگی، استرس، اسکیزوفرنی، انواع فوبیا و … نیز وجود دارد.
از آن جا که در هیچ کدام از این روش ها از داروهای شیمیایی استفاده نمی شود و امواج مورد استفاده در روش بیورزونانس نیز امواجی با فرکانس بسیار پایین ( از جنس امواج ELF و VLF ) هستند، بنابراین بدون عارضه می باشند.
روش درمانی بیوفیدبک چون نیاز به همراهی بیماری دارد، مناسب افراد بالای 5 الی 6 سال است ولی درمان با دستگاه بیوفیلیا لوتوس محدودیت سنی ندارد.
تعداد جلسات درمانی با توجه به سن بیمار، نوع و شدت بیماری و همچنین مدت زمان ابتلا، متغیر است ولی به طور کلی تعداد جلسات درمانی بیورزونانس کمتر از بیوفیدبک می باشد.
از آن جا که روش بیوفیدبک نیازمند تمرین و یادگیری هماهنگ کردن ذهن و اعمال غیرارادی بدن می باشد، لذا در جلسات اول نباید منتظر تغییرات باشید ولی در بیورزونانس تراپی، تغییرات مثبت در حال بیمار از جلسات اول قابل لمس و مشاهده خواهد بود.